kwaliteit van waarnemingen

Discussie over Waarnemingen!
Foto's voor het Forum kunt u mailen naar: beheer@avifaunagroningen.nl

Moderator: hdelange

User avatar
hdelange
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 737
Joined: 03 Apr 2002, 23:00
Location: Groningen
Contact:

Post by hdelange »

Hoi Allen,

Ik wil nog even een paar opmerkingen maken over de kwestie.

Over de waarnemingen zelf, het hoe, waar, wat, wanneer en waarom wil ik het niet hebben daar heb ik mijn mening nu wel over gegeven.

Ik wil nog even iets zeggen over de beide lijstjes! 1e waarneming en 1e zang.

Ik ben ik 2001 begonnen met het lijstje 1e waarneming met het doel dat het wel leuk zou zijn dat iedereen na een reeks van jaren zou kunnen zien wanneer welke vogel ongeveer te verwachten valt, de beteren weten dat wel, maar lang niet iedereen weet dat natuurlijk.
Dat er nu een competitie elementje bij gekomen is, is niets mis mee, maar daar het ik dus bij het starten helemaal niet bij stil gestaan.

Het lijstje 1e zang heb ik verleden jaar in het leven geroepen op aangeven van Wim Woudman, hij hield dit voor zichzelf ook al jaren bij, en leek hem wel een leuke aanvulling naast het andere lijstje.

Wat ik hiermee wil zeggen is, dat men hier niet zo zwaar aan moet tillen en dat bovenstaande zaken wat mij betreft het hoofddoel dienen, en dat het zeker geen zwaar gecontroleerde officiële lijst is, en dat wil ik ook niet, het moet wel leuk blijven!

Het is straks over een aantal jaren toch aardig om te zien, hoe dit zich dan ontwikkeld, en zeker de laatste jaren, of er verschuivingen gaan optreden.
Laten we dan ook gewoon doorgaan met deze twee lijstjes om daar later conclusies uit te trekken.

Henk
:thumleft:
User avatar
hboerma
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 80
Joined: 26 Jan 2003, 00:00
Location: Eelde

Post by hboerma »

Henk,

ik ben het met je eens, op deze manier wil ik op mijn eigen website inderdaad ook bijhouden wanneer wat gezien wordt en ook wanneer er verschuivingen te bespeuren zijn op de lange duur dan. Competitief doen wij daar niet veel mee, het is meer als aanvulling bedoeld voor de beschermers waar we nauw mee in contact staan.

Met vriendelijke groet,

Herman
www.ivneelde.nl :wink:
User avatar
mbot
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 113
Joined: 13 Dec 2002, 00:00
Location: Zuidhorn
Contact:

Post by mbot »

Om nog even terug te komen op de betrouwbaarheid van waarnemingen: Willem zei in een van z’n bijdragen dat je wel hele goede gronden moet hebben om mensen niet te geloven. Daar ben ik het voor een groot deel wel, maar ook gedeeltelijk niet mee eens.
Laat ik voorop stellen dat ik normaal gesproken mensen altijd geloof (op dingen als 12 notenkrakers ineen hulst, een morinelplevier op het wad in februari en een griel in december na). Echter, er kunnen een heleboel dingen fout lopen tussen het moment van waarnemen van een vogel en het determineren (en vervolgens melden) ervan, soms bewust, meestal onbewust. Hierbij spelen een heleboel factoren een rol, die je toch wel met enige regelmaat ziet plaatsvinden (bij mijzelf vast ook nog wel).
Ten eerste is er simpelweg het gebrek aan ervaring en kennis, niet alleen basiskennis maar ook kennis van alle afwijkende gedragingen van gelijkende soorten. Veel vogelsoorten vereisen specifieke kennis om met zekerheid tot een sluitende determinatie te komen, en als je veel in het veld komt zie je om je heen vaak genoeg soorten gewoonweg verkeerd gedetermineerd worden. Het heeft er ook veel mee te maken dat mensen de tijd niet nemen om rustig een vogel te bekijken en “af te maken”. Vaak wordt één in het oog springend kenmerk aan een vogel toegedicht, en als er vervolgens een beest met zo’n kenmerk voor de lens verschijnt, wordt er meteen een stempel op geplakt. Dit gebeurt al met (zomerkleed) vogels die gewoon rustig lopen, vliegen of zitten, helemaal lastig wordt het met vogels die tegen de wind of in de regen langs vliegen, baltsen, onder slecht licht te zien zijn, afwijkende roepjes, gedragen kleden vertonen, ver weg vliegen enzovoort. Voorbeeld hierbij zijn de elke winter weer massaal gemelde blauwe vormen sneeuwgans, die in Nederland geweldig zeldzaam is, maar ook bij bijvoorbeeld zeetrek merk je dat er vaak veel te kort door de bocht geredeneerd wordt (denkwijze: alk/zeekoet ->geen lichte ondervleugels gezien -> donkere ondervleugels = papegaaiduiker). Wat hiermee samenhangt is het feit dat je als vogelaar eigenlijk altijd alles wilt determineren. Het wordt vaak als een nederlaag of toch in ieder geval als een (te) grote frustratie ervaren als je iets niet met zekerheid kunt thuisbrengen en je iets moet laten staan, zitten of vliegen zonder het te benoemen. Vandaar dat er vaak toch maar iets van wordt gemaakt (en dat wordt dan niet bij uitzondering het zeldzaamste van de mogelijkheden…). Het getuigt van grote moed om te zeggen: dit weet of wist ik gewoon niet zeker. Wederom is de (zee) trek een goed voorbeeld, waarbij je vogels vaak kort, ver weg en onder barre omstandigheden moet zien thuis te brengen. Hoe vaak maak je het niet mee dat mensen op basis van een voorbijvliegende stip een papegaaiduiker of een parelduiker noteren, waarbij een sluitende determinatie zelfs voor een door de wol geverfde trekteller menselijkerwijs niet mogelijk kan zijn. Zelfoverschatting is een eigenschap die wel past op sommige vogelaars, waarbij opgeteld het feit dat elke vogelaar natuurlijk graag wil thuiskomen met een zo mooi mogelijk lijstje, waarbij een papegaaiduiker mooier staat dan een alk en een stormvogeltje beter dan een vaaltje. Wat ook een rol speelt is het verrotte in de menselijke geest die maakt dat als je iets heel graag wilt zien, je het ook ziet. Voor sommigen een erg handig mechanisme, voor de meeste erg gevaarlijk. Als ik mezelf als voorbeeld neem: ik spendeer mijn halve leven tegenwoordig aan zee, maar heb nog steeds geen papegaaiduiker. Wel heb ik verschillende alken enkele seconden met prachtige gekleurde snavels, donkere ondervleugels en een gering formaat zien vliegen…dacht ik even. Zo nu en dan sta ik alleen aan zee, dus als ik zou willen, had ik er al lang een gezien kunnen hebben. Dit verschijnsel zag je ook bij de twitch van de brilzee-eend in Zeeland, waarbij de vogel op een gegeven moment op vier plaatsen tegelijk zou zijn gezien, maar niemand ‘em uiteindelijk daadwerkelijk kon aanwijzen.
Alleen vogelen kan gevaarlijk zijn als je niet gedisciplineerd genoeg bent (of een te grote scoringsdrang hebt), maar ook gezelschap kan een gevaar vormen. Als één persoon namelijk iets gezien denkt te hebben en ineens heel enthousiast wordt, hebben anderen vaak de neiging om daarin mee te gaan, zonder zelf eerst goed te kijken. Enthousiasme, maar ook stellige overtuiging van een ander werkt verlammend op kritische ogen. Wat ook slecht kan werken is een te grote boekjeskennis van vogels. Als je veel leest over speciale soorten, maar er nog niet zo veel hebt gezien, kun je gehinderd zijn door te veel plaatjes- of beschrijvingskennis en zo tot een verkeerde determinatie komen. Ik weet nog goed dat ik altijd erg gefascineerd was door de poelruiter, en zodoende alle groenpoten met boekje in de hand zeer grondig nakeek. Veelvuldig heb ik gedacht er een gevonden te hebben, totdat ik er op een dag echt een zag, waarmee meteen duidelijk was dat alle eerdere gevallen van tafel konden.
Dit zijn slechts enkele oorzaken, er zijn er nog veel meer te bedenken. Nu is de vraag natuurlijk: wat nu te geloven en wat niet, een vraag die niet te beantwoorden is.. Het is alleen te hopen dat mensen zo kritisch mogelijk zijn op zichzelf, en dan nog zal het gebeuren dat exact dezelfde vogel door de een met 100% overtuiging als kleine jager en door de ander als grauwe pijl wordt gedetermineerd. Dit mag natuurlijk niet (een van de twee of wellicht beide geven dan iets verkeerds door), maar zal blijven gebeuren. Iedereen moet voor zichzelf maar bepalen wat hij/zij gelooft of niet. Aan de andere kant is ongefundeerd wantrouwen ook misplaatst en hinderlijk (bekend verschijnsel bij met name sommige twitchers), daarin ben ik weer heel erg eens met Willem (er wordt in de vogelwereld meer geroddeld dan op de redacties van privé, story en weekend samen). Laat wantrouwen en ongeloof niet de basis worden waarmee we met elkaar omgaan. Wat dat betreft zou er meer moeten worden gewerkt met forums, waar je het nog eens over sommige waarnemingen zou kunnen hebben (kan ook erg leerzaam zijn).En wat betreft melden: iedereen moet leuke dingen blijven melden. Ik ga er nogmaals vanuit dat 99% van de meldingen klopt en bovendien: beter 10 foute meldingen wel op de site dan 1 hele goede
niet. Voor de rest, en dan stop ik, moet er niet te zwaar getild worden aan de waarnemingrubrieken, het kan leuk en ook erg handig zijn, maar het is niet waar het vogelen om gaat. Daar bestaat namelijk bij niemand misverstand over!
Groet,
Martijn
User avatar
willemhartholt
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 11
Joined: 06 Jan 2003, 00:00
Location: Groningen

waarnemingen en onzuiverheden, reactie op Martijn

Post by willemhartholt »

Martijn,
Bedankt voor je reactie !
Now we are talking !!
Dit is een reactie van de soort waar ik op zat te wachten.
Kritisch durven kijken naar alles wat er in de praktijk mis kan gaan, niet alleen bij anderen, maar zeker ook bij jezelf. Wat we graag willen zien, wat we neigen te doen en wat we te vaak op anderen projecteren en te weinig op ons zelf. Dit alles overwegende kun je een melding ook gewoon blijven doen. Met het goede voor ogen.
En als je dit soort zaken kritisch bij je zelf overweegt dan kun je een melding doen, maar dan moet je er op kunnen vertrouwen dat je serieus genomen wordt. En dat je niet zeer prematuur wordt geconfronteerd met slecht gefundeerde primaire reacties als: "Dat kan niet, veel te vroeg !! Ze kunnen niet fourageren staat in de gids. Meld jij wel vaker wat ? Hoe lang vogel jij al ? Of het summum tot dusver: 'Ben jij wel lid van Avifauna ?' Alsof vogels die op aarde neerdalen zich daar allemaal rekenschap van geven. De praktijk beslist vaak anders en weerbarstiger.
Nogmaals, een melding van een heel bijzondere soort is meestal gebaseerd op het bijzondere daarvan en kan ook gebaseerd zijn op (te) veel enthousiasme. Maar ook en wel zeker op een gefundeerde en langdurig gedane waarneming die uitsluitend is. En dat kun je aan de waarneming/melding op zich direct niet zien. Dus verbind er dan ook niet alvast je conclusies aan voordat je die kunt funderen. Dat is onfair jegens de melder. (Ik gebruik bewust dit soort zware woorden.)
Dat alles heb ik mij voorgenomen, voor mezelf en naar anderen toe, ik hoop er ook op van anderen jegens mij. Onder die voorwaarden blijft 'melden' voor mij namelijk vooral zoals het bedoeld is: leuk, stimulerend en bijdragend tot vermeerderde kennis en genot onder brede lagen van onze vogelende bevolking. En wordt het niet tot een bron van: afgunst, wantrouwen, scoringsdrift, competitiegevoelens, frustratie, meldangst, afkeer van de vogelwereld en zich te diep ingravende antipathieën.
Dan blijf ik toch liever het blije kind dat alle vogels ziet vliegen. (en wel voor iedereen, lid of geen lid)
Tot zover maar weer vooreerst.

groet,
Willem Hartholt
User avatar
meeuwiss
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 553
Joined: 30 Apr 2002, 23:00

kwaliteit waarnemingen

Post by meeuwiss »

Hallo vogelaars/vogelliefhebbers,
De openhartige en kritische stukjes van Martijn en Willem hebben mij wel aan het denken gezet.
De kern van hun betoog is inderdaad hoe wij als vogelaars met elkaar omgaan. Zijn wij erop uit om elkaar wat te leren, elkaar te respecteren of kijken we neer op de beginners. Katten we die af?
Toen ik 45 jaar geleden voor het eerst vogelde aan de Eemsmond maakte ik de ene blunder na de ander. Voor een Brabander was het wel even wennen met al die steltlopertjes en eenden. Als beginneling tussen de kenners voelde ik me steeds kleiner worden. Maar dat maakte niet uit!
Onder C-(N-)JN-ers was het normaal en gewoon dat je elkaar subtiel corrigeerde. Met geduld en liefde naar de ander toe. Stond/staat zelfs in de statuten van de vereniging.
Deze instelling; geduld en respect, mis ik wel eens bij vogelaars. Naar mijn idee gaat het er juist om elkaar de kunst van het vogels kijken bij te brengen. Ook als de ander de plank volkomen misslaat is het een uitdaging uit te leggen waarom bijvoorbeeld die ene steltloper een Poelruiter is en geen Groenpootruiter. Leuke uitdaging toch, ga er maar eens aanstaan en verplaats je in die ander!
We zitten hier bij dit forum toch niet bij Idols waar alleen belangstelling is voor de aller-allerbeste?
Ik probeer zelf, al lukt dat niet altijd, een bijzondere waarneming van de ander enthousiast op te pikken. Soms ben ik dan ook tandenknarsend jaloers omdat ik die zeldzame vogel net gemist heb. Stiekum denk ik wel eens, zal het wel waar zijn?
Maar dat is juist het grappige en onvoorspelbare aan vogels. Ze zijn er en zo ze zijn er niet. Soms heel frustrerend, je moet wel leren om met ze om te gaan. Pas dan ben je echt een vogelliefhebber.
Vogels zijn geen objecten, die je voor jezelf kan opeisen. Die je gerust mag verstoren als het zo uitkomt. Wat geeft mij bijvoorbeeld het recht om een rustende groep ganzen de lucht in te jagen omdat ik zo graag die ene Dwerggans of Roodhalsgans eruit wil pikken. Ik denk dat je als vogelaar steeds bewust moet zijn van je verantwoordelijkheid naar de natuur, naar de vogels. Maar ook naar de mensen om je heen, die hetzelfde doel voor ogen hebben.
Zo zou je bij dwaalgasten heel subtiel te werk moeten gaan. Geef de andere vogelaars, ook de beginners, ruimschoots de kans de vogel te leren kennen. Het eerste of mooiste plaatje willen schieten van de Bijeneter, de Poelsnip of de Alpenheggenmus wordt dan eerder een nederlaag als een overwinning. Jammer voor degenen, die daarna tevergeefs van zo'n zeldzaamheid wilden genieten. Ze kwamen voor niks, al verstoord en weggejaagd. De vogels zijn van ons allemaal en niet een beetje meer van sommigen.
Met groeten Guido Meeuwissen
User avatar
vandervelde
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 28
Joined: 15 Aug 2002, 23:00
Location: Stedum

Post by vandervelde »

:D

Hoi allemaal,

Ben het absoluut met je eens Guido. Ook mij (slechts 7 jaar ervaring) stoort dit gedrag. Over ervaring gesproken, een ervaren vogelaar (tevens goede collega) vertelde mij vanmorgen het volgende. Gisteren had hij de spotvogel gehoord, niet eenmaal maar tweemaal luid en duidelijk. Een beetje vroeg voor deze soort, maar wel erg leuk. En hoe is het mogelijk het beestje begon voor de derde keer te zingen, maar klonk nu op het eind als een spreeuw........... Hoezo een ervaren vogelaar kan zich niet laten foppen!!!


Dick van der Velde[/b]
User avatar
rdevries
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 75
Joined: 07 Dec 2002, 00:00
Location: Groningen

Post by rdevries »

Dames/heren vogelkijkers,

Als ik me niet vergis gaat deze flink op toeren geraakte discussie in wezen over ethiek: hoe dienen vogelaars zich idealiter te gedragen. Aangezien niemand anders dan wijzelf daarvoor de normen vaststellen, lijkt het me wel aardig om het vele behartenswaardige wat er ondertussen is gezegd, eens samen te vatten in een aantal concrete eisen en gedragsregels. Met concreet bedoel ik: zo ondubbelzinnig mogelijk geformuleerd, zo kritisch mogelijk neergezet en zo persoonlijk mogelijk toegepast. Voor een goed begrip, het is in dit verband niet mijn bedoeling een soort Dordtsche Leerregels voor de Noordelijke Vogelaar uitgereikt te krijgen. Ik wens niet geroyeerd te worden, begrijp dat goed. Wat ik wil is kritisch nadenken en tastenderwijs voor mezelf formuleren wat wenselijk is.
Nu dacht ik zo: als het gaat om het spijkerhard determineren van vogelsoorten, is het misschien aardig om de eisen zoals die gesteld worden aan de deelnemers van de Big Day van komende zaterdag eens onder de loep te nemen? Ik heb geen idee namelijk wanneer die boys een soort op hun lijstje kunnen bijschrijven. Is een kreet uit een bosje al genoeg, of moet het beestje ook daadwerkelijk gezien worden, en zo ja wat moet er dan gezien zijn etc. Om eerlijk te zijn, ik heb mijn twijfels bij de hele bedoening, maar vooruit, kom maar eens op.

Renze de Vries
User avatar
Aaldrik
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 22
Joined: 17 Apr 2002, 23:00
Contact:

Post by Aaldrik »

Het merkwaardige is dat de initiators van deze discussie zich niet meer laten horen. Ik heb op de ledenvergadering begrepen dat de discussie wat hen betreft juist een geheel verkeerde wending heeft genomen. Het gaat niet om de ethiek, het gaat er om dat de vroege waarnemingen van koekoek en bonte vliegenvanger of wat dan ook statistisch? gezien niet mogelijk zijn. Wellicht zou het aardig zijn als deze mensen zich nog eens in deze discussie mengen om het wel weer in de 'goede' richting op te krijgen.

Aaldrik
User avatar
Aart
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 537
Joined: 08 Jan 2003, 00:00
Location: Groningen

Vroege Koekoeken

Post by Aart »

Ha,

Ik wil toch nog even terugkomen op de Koekoek. Afgezien van de vraag of het nu een echte was, een klok of de CD ' Tous les oiseaux' bij een bewoner in de buurt, vraag ik mij af of deze waarneming zo interessant is. Komen de Koekoeken tegenwoordig veel eerder of komt alleen de eerste Koekoek veel eerder. Is het niet veel interessanter om bijvoorbeeld de gemiddelde datum van de eerste tien koekoeken te vermelden dat geeft denk ik een veel beter beeld. Dan kun je zien of het een vroeg jaar was of dat er bijvoorbeeld veel zuidenwind is geweest en uiteindelijk of de Koekoeken door klimaatveranderingen eerder komen.
In deze tijd van het jaar mag ik graag de lucht door het keukenraam in de gaten houden in de hoop de eerste Gierzwaluw (meestal 24 april) te zien. Als ik dan op de site lees dat ie al twee week eerder gezien is, is de lol er een beetje af. Ik zou daarom willen pleiten voor een lijstje met de eerste tien waarnemingen. Ik vermoed dat er een mooie cluster van waarnemingen rond een bepaalde datum zal ontstaan en die vogel die drie week eerder was gezien? Gewoon niet meetellen, dat was een dwaalgast.
Oh ja, ik heb een keer een Gierzwaluw gehad in februari. Echt waar, bij mij in de tuin. Hij lag er al zeker een half jaar.

Aart
User avatar
tommie
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 6
Joined: 24 May 2003, 23:00
Location: stedum
Contact:

Post by tommie »

ook ik kijk vol spanning uit naar mijn eerste gierzwaluw van dit jaar.
die lol laat ik me door niemand en ook geen eerdere waarneming ontnemen. praten jullie maar verder over de eerste of de laatste, ik kijk lekker naar buiten, eerst de huiszwaluw, toen de boerenzwaluw en ....straks de eerste gierzwaluw van 2004.
User avatar
rdevries
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 75
Joined: 07 Dec 2002, 00:00
Location: Groningen

Post by rdevries »

hallo Aart,

Goede suggestie, het middelen van waarnemings/aankomstdata, ook al is de voorgestelde methode statistisch-technisch wat aan de grove kant. Het betekent dat er in ieder geval even doorgegaan moet worden (tot 10?) met het doorgeven van waarnemingen. Wat betreft de koekoek, hier heb je er een: 22 april, Westerbroekstermadepolder, man, zwijgzaam aanwezig.

groet,

Renze de Vries
User avatar
Bob van de Dijk

bizarre waarnemingen

Post by Bob van de Dijk »

Leuke discussie tot nu toe. elkaar een beetje in je waarde laten is een mooi ding en vogelen gaat helemaal niet over scoren wat mij betreft.
Maar ik heb nog wel leuke bizarre waarnemingen en ik ben eigenlijk wel benieuwd of er meer van deze zijn.
Ik weet het jaar niet meer, moet eind jaren '60 van de vorige eeuw zijn geweest. Het was een herfstige, winderige dag in de week voor de herfstvacantie. Dus eerste helft oktober. Op die dag zag ik tot mijn stomme verbazing een Jan van Gent zitten(!) op het grote sportveld tussen de Papiermolen en de Wijert. Vergissen is voor mij niet een reele optie, het was er een en hij leefde. Hij was wel behoorlijk uitgeput, denk ik, want hij liet zich benaderen tot een meter of 10, voor hij wegvloog, richting Hoornsediep. Ik ben er nog achteraangegaan, maar heb hem niet weergevonden.
Tweede waarneming: een eidereend, man, prachtig op kleur, eind van de zomer, (Ik ben niet zo'n trouwe noteerder, ook hier weet ik het jaar niet meer). Het dier was vrij gewoon, maar de plaats niet: In de Admiraal Helfrichstraat in Zuidhorn. Hij waggelde van de stoep in de gemeentebosjes die nodig weer gesnoeid moesten worden en liet zich daar gemakkelijk door mijn zoon vangen. Die heeft hem meegenomen naar school en samen met de biologieleraar hebben ze hem naar de weilanden buiten Zuidhorn gebracht. Hij oogde heel gezond, en eenmaal losgelaten was hij maar zo verdwenen.
Vergissen is hier wat mij betreft uitgesloten. Ik heb hem in handen gehad en met het vogelboek erbij mijn zoon uitgelegd op welke kenmerken van vogels je in het veld moet letten om hem eventueel later thuis te kunnen determineren.

Zijn er meer van zulke waarnemingen? misschien een idee voor een nieuwe rubriek?

Bob van de Dijk, Enumatil
User avatar
ahospers
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 36
Joined: 03 Feb 2003, 00:00
Location: Groningen
Contact:

Re: kwaliteit van waarnemingen

Post by ahospers »

Hoi,
Vandaag op vroege vogels drie waarnemingen van Koekoek op de fenolijn..waarbij eentje de Koekoek daadwerkelijk gezien heeft. Voldoende reden voor VroegVogels voor een diepgravend onderzoek met iemand van Vogelbescherming...
User avatar
bakker
Vogelaar
Vogelaar
Posts: 193
Joined: 15 Mar 2005, 00:00

Re: kwaliteit van waarnemingen

Post by bakker »

Zeg Guido, je moet wel weten wat je wilt. In de rubriek over de haakbekken zeg je dat we wel wat voorzichtiger mogen zijn, wat betreft het doorgeven van waarnemingen en in deze discussie ben je het met iemand eens die voorstelt om GPS te gaan gebruiken. Beetje apart.

Groet Martijn
Locked

Who is online

Users browsing this forum: No registered users and 49 guests